Stając przed wyborem rozwiązania, które ma zapewnić użytkownikom sieci komputerowej dostęp do określonych zasobów (pliki, bazy danych, multimedia itp.) – wszystko, co popularnie nazywamy „serwerem”, warto sobie zadać kilka pytań, które być może pozwolą nam na dokonanie wyboru dostosowanego do naszych oczekiwań.
Po pierwsze po co nam „serwer” i czy w ogóle jest nam potrzebny?
Najczęściej serwer wykorzystywany jest do następujących zadań:
- współdzielenie plików i folderów (dokumenty, pisma, arkusze, grafiki, zdjęcia pdf itp.),
- współdzielenie bazy danych programów (np. baza danych MS SQL dla Comarch ERP Optima itp.),
- zapewnienie dostępu zdalnego (pulpity zdalne) do zasobów serwera,
- serwer domeny (zarządzanie autoryzacją użytkowników),
- zarządzanie siecią lokalną (serwer DHCP),
- serwer poczty,
- serwer www.
Każde z powyższych zadań może być realizowane przez serwer/serwery znajdujący się w firmie lub przez inne, alternatywne rozwiązania, często również znajdujące się poza firmą w tzw. „chmurze”.
Dla przykładu powszechną praktyką jest przechowywanie poczty i stron www na serwerach zewnętrznych pracujących w „chmurze”. Zarządzanie siecią lokalną (serwer DHCP) realizowane może być przez router sprzętowy. Do współdzielenia plików można wykorzystać pamięci masowe typu NAS.
Każdy z wymienionych przykładów stanowi sensowną alternatywę dla zadań serwera. Dlaczego? Po pierwsze koszt rozwiązań alternatywnych jest niższy, jakość rozwiązań jest podobna, a dodatkowo wszystkie zadania nie są skupione w jednym miejscu, co w razie wystąpienia awarii jest korzystne dla użytkownika ze względu na częściową dysfunkcję systemu.
Z czy wiąże się utrzymanie serwera w firmie?
Utrzymanie serwera w firmie to nie tylko jego wybór i zakup. Utrzymanie serwera to między innymi następujące kwestie:
- zakup serwera i jego konfiguracja,
- zapewnienie okresowych aktualizacji oprogramowania oraz serwisu,
- zapewnienie odpowiedniego miejsca pracy (szafa serwerowa, pomieszczenie klimatyzowane),
- zapewnienie ciągłości zasilania serwera (energia elektryczna),
- zapewnienie bezpieczeństwa serwera (oprogramowanie antywirusowe, firewall),
- zapewnienie mechanizmów kopii zapasowych.
W powyższym kontekście należy wziąć pod uwagę możliwość zakupu własnego serwer/serwerów jak również możliwość wynajmu serwera na zewnątrz. Możliwe są również rozwiązania łączone tzn. zakup własnego serwera i jego utrzymanie w zewnętrznym centrum danych.
W pierwszym przypadku, zakup własnego serwera i utrzymanie go w zasobach firmy, niezbędne jest zatroszczenie się we własnym zakresie o kwestie związane z jego utrzymaniem. Niezbędne jest określenie zadań jakie będzie realizował serwer, gdyż one determinują parametry serwera i właściwe licencje oprogramowania serwerowego.
Dla przykładu firma zakupiła serwer pod kątem utrzymania bazy danych MS SQL dla Comarch ERP Optima wraz z oprogramowaniem Windows 2012 Foundation. Po jakimś czasie użytkowania okazało się, że niezbędny będzie dostęp zdalny do tego serwera, czego nie przewidziano w momencie zakupu serwera. W takiej sytuacji wskazane byłoby, aby firma posiadała serwer fizyczny z dwoma serwerami wirtualnymi (pierwszy serwer bazy danych, drugi serwer dostępu zdalnego). Rozwiązanie takie nie jest jednak możliwe przy zastosowaniu licencji typu Foundation, wymagana jest licencja Windows 2012 Standard. W przypadku wirtualizacji serwera, może się okazać również, że parametry fizycznego serwera są niewystarczające, za mało pamięci operacyjnej, zbyt małe dyski.
Warto może zwrócić uwagę, aby parametry serwera zostały dobrane powyżej aktualnych oczekiwań, aby nie stanowiły ograniczenia dla przyszłych, występujących w okresie użytkowania serwera rosnących potrzeb użytkownika.
W przypadku wynajmu serwera na zewnątrz np. w usłudze Microsoft Azure tego typu ograniczenie nie funkcjonuje. Parametry serwera, można zmienić jednym kliknięciem na liście. Kiedy okresowo będziemy potrzebować lepszych parametrów zmieniamy je na lepsze, później możemy wrócić do ustawień standardowych. Warto zwrócić uwagę, że wynajem serwera eliminuje również utrzymanie po stronie użytkownika części niezbędnej infrastruktury związanej z jego utrzymaniem (kwestię zasilania, warunków pracy serwera, automatyzację kopii bezpieczeństwa).
Własny serwer w firmie, infrastruktura rozproszona
Rozwiązanie ma sens w przypadku niedużej ilości użytkowników (do 15), w przypadku gdy nie występuje potrzeba dostępu do serwera z zewnątrz (poza kontem administratora).
Wymagania:
- serwer fizyczny z oprogramowaniem Windows 2012 Foundation dla oprogramowania Comarch ERP Optima,
- zasilacz UPS z możliwością automatycznego wyłączenia serwera w przypadku braku napięcia,
- opcjonalnie pamięć masowa NAS dla współdzielonych plików (eliminuje potrzebę posiadania dodatkowych dysków twardych w serwerze, można wykorzystać do archiwizacji danych),
- router sieciowy pełniący rolę serwera DHCP,
- zewnętrzny serwer poczty i www,
- oprogramowanie antywirusowe serwera np. ESET Suite,
- oprogramowanie do zarządzania backupem w chmurze np. iBard24.
Własny serwer w firmie, infrastruktura zintegrowana
Rozwiązanie zalecane od kilku użytkowników, w przypadku gdy występuje potrzeba dostępu zdalnego do serwera.
Wymagania:
- serwer fizyczny o parametrach wystarczających do utrzymania co najmniej dwóch maszyn wirtualnych (pamięć operacyjna, odpowiednia ilość i pojemność dysków twardych),
- oprogramowanie serwera w wersji Windows 2012 Standard / Datacenter,
- dodatkowe licencje dla użytkowników lokalnych serwera,
- dodatkowe licencje dla użytkowników zdalnych serwera,
- oprogramowanie dla wirtualizacji serwera – zalecane oprogramowanie VMware (darmowe lub komercyjne),
- oprogramowanie do archiwizacji maszyn wirtualnych (darmowe np. Thinware vBackup lub komercyjne np. Veeam Backup),
- zasilacz UPS z możliwością automatycznego wyłączenia serwerów wirtualnych w przypadku braku napięcia,
- opcjonalnie pamięć masowa NAS dla współdzielonych plików (eliminuje potrzebę posiadania dodatkowych dysków twardych w serwerze, można wykorzystać do archiwizacji danych),
- opcjonalnie router sieciowy pełniący rolę serwera DHCP (zalecane),
- zewnętrzny serwer poczty i www,
- oprogramowanie antywirusowe serwera np. ESET Suite,
- oprogramowanie do zarządzania backupem w chmurze np. iBard24.
Własny serwer w centrum danych
Rozwiązanie zalecane od kilku użytkowników, w przypadku gdy występuje potrzeba dostępu zdalnego do serwera. Jest to alternatywa wobec serwera pracującego w firmie.
Rozwiązanie eliminuje potrzebę posiadania po stronie firmy odpowiednich warunków do pracy serwera np. zapewnienie nieprzerwanego zasilania elektrycznego, odpowiednie warunki do pracy serwera – pomieszczenia klimatyzowane oraz gwarantuje bardzo wysoki stopień bezpieczeństwa fizycznego serwera. Serwer wraz z licencjami jest własnością firmy.
Rozwiązanie wiąże się z ponoszeniem dodatkowych opłat miesięcznych związanych z wynajmem powierzchni w centrum danych, eliminuje opłaty związane ze zużyciem energii i koszty związane z zapewnieniem miejsca i utrzymaniem warunków pracy serwera.
Wynajem serwera w "chmurze"
Rozwiązanie zalecane od kilku użytkowników, w przypadku gdy występuje potrzeba dostępu zdalnego do serwera. Jest to alternatywa wobec zakupu i utrzymania własnego serwera pracującego w firmie.
Użytkownik ponosi wyłącznie koszty związane z wynajmem serwera, które uzależnione są od jego parametrów, wykorzystywanego oprogramowania i przeprowadzanych operacji.
W ramach wynajmu serwera na zewnątrz polecamy rozwiązania Windows Azure (zarządzane przez Microsoft) oraz usługi Comarch Data Center.
Oprogramowanie może w każdej chwili zostać przeniesione na serwery własne firmy, po wykupieniu stosownych licencji i zakupieniu własnych serwerów.
